Wszystko o filtrach HEPA w odkurzaczach pionowych i nie tylko

Mężczyzna odkurza dywan przy pomocy odkurzacza pionowego

Filtr w odkurzaczu ma konkretne zadanie do wykonania: zatrzymuje zanieczyszczenia, w tym mechaniczne, a nawet bakterie, grzyby i wirusy. Najczęściej w odkurzaczach i oczyszczaczach powietrza możesz się spotkać z filtrami HEPA, ale czy wiesz, że są stosowane również w salach operacyjnych i laboratoriach? Dlaczego są tak popularne? Co ile je wymieniać? Oto kompleksowy poradnik!

Utrzymanie czystego powietrza w domu ma znaczenie nie tylko wtedy, kiedy przebywają w nim alergicy lub małe dzieci. Dzięki skutecznej filtracji powietrza zmniejsza się ryzyko chorób układu oddechowego, do tego wzmacnia się układ odpornościowy, a nawet poprawia się jakość snu. To dlatego, wybierając urządzenia do domu, warto postawić na takie, które zawierają wydajne filtry. Jednym z nim jest filtr HEPA, który jest powszechnie stosowany w odkurzaczach.

Co to są filtry HEPA?

HEPA to rodzaj mechanicznego filtra powietrza. Zgodnie z definicją Departamentu Energii Stanów Zjednoczonych jest to „wysokowydajny filtr cząstek stałych”. Teoretycznie może usunąć kurz, pyłki roślin, pleśnie, bakterie i inne cząstki unoszące się w powietrzu z zakresu wielkości od 0,003 do ponad 10 mikronów (µm). Dla porównania – pyły zawieszone PM 2.5, mogące powodować choroby układu oddechowego, choroby serca i inne problemy zdrowotne, zawierają cząsteczki o wielkościach do 2,5 µm.

Filtry HEPA muszą spełniać określony poziom wydajności. Normy europejskie określają go na co najmniej 99,95%, natomiast amerykańskie – 99,97% (stąd można spotkać różnice w zależności od źródeł). Wykonane są z cienkiego materiału z włókien szklanych i wyglądem przypominają harmonijkę, co zapewnia dużą powierzchnię filtracji przy jednoczesnym niskim oporze przepływu powietrza.

Filtracja HEPA została skomercjalizowana w latach 50. XX wieku. Pierwotnie miała pomóc w oczyszczaniu powietrza z zanieczyszczeń radioaktywnych podczas projektu Manhattan, czyli amerykańskiego programu budowy bomby atomowej. Dzisiaj jest ogólnym znakiem towarowym dla wysoce wydajnych filtrów, stosowanych w przemyśle wojskowym, farmaceutycznym, spożywczym, salach operacyjnych i laboratoriach. Co więcej, HEPA pojawiły się także w pojazdach i domach w oczyszczaczach powietrza, wentylacji i rekuperatorach oraz odkurzaczach.

Jaki filtr lepszy: EPA czy HEPA?

Najczęściej rozważania o rodzaju filtrów dotyczą EPA (ang. Efficiency Particulate Air) oraz HEPA (ang. High Efficiency Particulate Air). Pod względem skuteczności usuwania zanieczyszczeń powietrza HEPA są zdecydowanie lepsze. Dlaczego? Filtry EPA wychwytują z powietrza bardzo niewiele cząsteczek kurzu, nie wspominając o komórkach bakterii czy wirusów, przez co wskazuje się na ich niską skuteczność w ochronie przed infekcjami i alergiami.

Różnice pomiędzy HEPA i EPA polega na ich wydajności:

  • filtry EPA mają skuteczność od 85% do 99,5%;
  • filtry HEPA mają skuteczność powyżej 99,95%.

Dodajmy, że wewnątrz każdej z grup wyróżnia się klasy i tak dla HEPA jest to H13 (skuteczność całkowita > 99,95%) i H14 (skuteczność całkowita > 99,995%). Zazwyczaj w odkurzaczach wykorzystywany jest ten pierwszy, czyli HEPA H13.

Istnieją również filtry ULPA (ang. Ultra Low Particulate Air), wychwytujące jeszcze więcej i jeszcze mniejsze cząstki stałe niż HEPA. Są skuteczne na 99,999% w usuwaniu cząstek submikronowych o średnicy 0,12 mikrona lub większej. Najczęściej ten rodzaj filtracji stosuje się w odkurzaczach przemysłowych, służących do zbierania szkodliwych pyłów, w tym chemicznych i rakotwórczych. Odkurzacze do użytku domowego mają filtry HEPA i jest to w zupełności wystarczające.

Jak często wymieniać filtr HEPA w odkurzaczu?

Przejdźmy do kolejnych zagadnień, a mianowicie, co ile czyścić filtr HEPA? Czy filtr HEPA się myje lub można myć w zmywarce? Te i inne pytania pojawiają się dość często wśród posiadaczy urządzeń z systemem filtrującym. To dobry znak, ponieważ wszystkie oczyszczacze powietrza i odkurzacze wymagają okresowego czyszczenia i wymiany filtra HEPA, aby działały prawidłowo. Najlepiej upewnić się w instrukcji producenta, jak należy postępować. Istnieje jednak kilka prostych zasad, których warto się trzymać.

Zacznijmy od odpowiedzi na pytanie, co ile wymieniać filtr HEPA w odkurzaczu. Otóż zależy to przede wszystkim od intensywności użytkowania. Jeśli nie ma informacji w instrukcji, najlepiej przyjąć, by wymieniać filtr HEPA co najmniej raz w roku. Nowy powinien być dostosowany do modelu urządzenia, dlatego najlepiej sprawdzić dostępność w ofercie producenta. Zwykle sklepy oferują akcesoria do odkurzaczy, wśród których znajdują się nie tylko filtry, ale też worki czy też dodatkowe szczotki i końcówki.

Wymiana filtrów w odkurzaczu

Filtr HEPA do odkurzacza – jak czyścić?

Warto zadbać o regularne czyszczenie filtra. W tym celu należy go wyciągnąć z wyłączonego urządzenia i delikatnie wytrzepać – najlepiej zrobić to na świeżym powietrzu, np. na balkonie, i w maseczce. Można też filtr umyć, ale tylko pod warunkiem, że masz filtr zmywalny, czyli taki wykonany z poliestru (są też niezmywalne, których materiał przypomina papier).

Jak myć filtr od odkurzacza? Włóż go pod bieżącą, letnią wodę, opłucz i pozostaw do całkowitego wyschnięcia, najlepiej na cały dzień. Co ważne, nie przyspieszaj tego! Nie susz suszarką czy na grzejniku – filtr może się wtedy uszkodzić.

Pamiętaj: Filtry HEPA wykonane są zazwyczaj z delikatnego materiału, dlatego nie zaleca się ich prać w pralce czy też myć w zmywarce.

Jaki odkurzacz: z filtrem HEPA czy bez?

Jeśli zastanawiasz się, czy wybrać odkurzacz z filtrem HEPA, czy bez, odpowiedź wydaje się prosta: wybierz model z filtrem. Przyniesie to korzyści nie tylko dla zdrowia i komfortu przebywania w domu, ale też zapewni lepsze efekty czyszczące. Nawet mały odkurzacz z filtrem HEPA sprząta lepiej niż tradycyjny. Co więcej, może pomóc usunąć kurz, pleśń i inne zanieczyszczenia z dywanów, a nawet z tapicerek i mebli, jeśli wybierzesz kompaktowy odkurzacz pionowy.

Sprawdź koniecznie: Jaki odkurzacz pionowy bezprzewodowy wybrać?

Podsumowując, odkurzacz z filtrem HEPA to dobry sposób na poprawę jakości powietrza w domu. Nowoczesny system filtracji z dużą skutecznością zatrzyma najdrobniejsze cząstki kurzu, alergeny, a nawet sierść zwierząt, pleśń i grzyby. Inwestując w odkurzacz z HEPA, zyskujesz cennego pomocnika, który pomoże zadbać nie tylko o czystość, ale też zdrowie Twoje i domowników.

Artykuł gościnny.